Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik, 01.02.2022 tarihli ve 31737 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanmıştır. İlgili düzenleme kapsamında 10.01.2015 tarihli ve 29232 sayılı Resmî Gazete’ de yayımlanan Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği’nde (“Yönetmelik”) yapılan ve 01.03.2022 tarihinde yürürlüğe girecek değişiklikleri aşağıda bilgilerinize sunarız.
Ticari reklamlara ilişkin temel ilkelerin düzenlendiği Yönetmelik’in 5. maddesindeki hastaların tedavi öncesi ve sonrasına ait ifade ya da görüntülerinin reklamlarda yer almayacağına yönelik bent yürürlükten kaldırılmıştır.
Yönetmelik’in 13. maddesine eklenen fıkra ile reklamlarda kişiselleştirilmiş fiyat sunulmasına ilişkin esaslar belirlenmiştir. Buna göre “bir mal veya hizmete ilişkin olarak tüketicinin satın alma davranışı ve diğer kişisel verileri analiz edilerek sunulan fiyat” kişiselleştirilmiş fiyat olarak tanımlanmıştır. Tüketiciye kişiselleştirilmiş fiyat sunulması durumunda, bu hususa ilişkin bilgi ile o mal veya hizmet ile ilgili olarak satıcı veya sağlayıcı tarafından belirlenen güncel satış fiyatına ve kişiselleştirilmiş fiyata aynı alanda yer verileceği düzenlenmiştir.
Yönetmelik’in indirimli satış reklamlarına ilişkin 14. maddesinin birinci fıkrasında yapılan değişiklik doğrultusunda, indirim yapıldığını gösteren yazılı, sesli veya görsel herhangi bir ibarenin yer aldığı reklamlarda; indirimli satışın başlangıç ve bitiş tarihleri ve indirimli olarak satışa sunulan mal veya hizmetin miktarı ile birlikte, indirimden önceki fiyatın da belirtilmesi gerekliliği getirilmiştir.
Yönetmelik’in 14. maddesinin, uygulanan indirim miktarının hesaplanmasına yönelik üçüncü fıkrasında da değişiklik yapılarak indirimden önceki satış fiyatının tespitinde, indirimden önceki satış fiyatının değil, indirimin uygulandığı tarihten önceki otuz gün içinde uygulanan en düşük fiyatın esas alınacağı belirlenmiştir. Meyve ve sebze gibi çabuk bozulabilen mallar ise bu düzenlemenin istisnasını oluşturmakta olup bu mallarda otuz gün içindeki en düşük fiyatın değil indirimli fiyattan bir önceki fiyatın esas alınacağı düzenlenmiştir.
Maddenin ispat külfetine yönelik dördüncü fıkrası yürürlükten kaldırılmış ve üçüncü fıkranın devamına eklenen ibare ile indirim miktarının hesaplamasının değişikliğe uygun şekilde yapıldığının ispat külfeti reklam verene bırakılmıştır.
Finansal hizmetlere ilişkin reklamların düzenlendiği Yönetmelik’in 25. maddesine eklenen fıkra ile bir mal veya hizmetin bağlı kredi ile satışa sunulduğunun belirtildiği reklamlarda, krediye dair detaylı bilgilerin verilmesi gerektiği düzenlenmiştir. Buna göre kredinin vadesi, faiz oranı, tüketiciye toplam maliyetinin aylık ve yıllık yüzde değeri ve geri ödeme koşullarına yönelik bilgiler, reklamın yayınlandığı alanda ya da bir bağlantı veya uyarı işareti ile tüketicilerin yönlendirileceği bir internet sitesinde veya açılır ekranda verilmelidir.
Reklama ilişkin kendi özel düzenlemesi bulunan mal veya hizmetlerin reklamlarının, ilgili mevzuatında yer alan reklam ve tanıtımla ilgili diğer hükümlere de uygun olması gerektiğini öngören Yönetmelik’in 26. maddesi kapsamına “biyosidal ürünler” de eklenmiştir.
Yönetmelik’in “Haksız Ticari Uygulamalar” başlıklı üçüncü bölümünün haksız ticari uygulamaları düzenleyen 28. maddesinden sonra gelecek şekilde 28/A, 28/B ve 28/C maddeleri eklenmiştir. Yeni eklenen bu maddeler uyarınca getirilen düzenlemeler sırasıyla aşağıdaki gibidir:
Sıralama Uygulamaları: İnternet ortamında satışa sunulan bir mal veya hizmetin fiyat, nitelik ve benzeri hususlarında karşılaştırma yapılarak sıralama yapılması durumunda, sıralamanın hangi ölçütler dikkate alınarak oluşturulduğuna ilişkin bilgiye de yer verilmelidir. Bu bilgiye, aynı alanda ya da bir bağlantı veya uyarı işareti ile tüketicilerin ayrıntılı bilgi alabilmek için yönlendirileceği açılır ekranda, kolayca görünebilecek şekilde yer verilmelidir. Ayrıca, reklam veya sponsorluk ve benzeri anlaşmalara istinaden gösterilen sıralama sonuçlarında, reklam ibaresine yer verilmesi zorunluluğu getirilmiştir.
Tüketici Değerlendirmeleri: İnternet ortamında, satıcı ve sağlayıcılar ya da bunlar adına mesafeli sözleşme kurulmasına aracılık eden aracı hizmet sağlayıcıları tarafından, tüketicilerin bir mal veya hizmete ya da satıcı veya sağlayıcılara dair değerlendirme yapılmasına imkan tanınması halinde, bu değerlendirme sadece ilgili mal veya hizmeti satın alanlar tarafından yapılabilecektir. Değerlendirmelerin yayınlandığı alanda ya da bir bağlantı veya uyarı işareti ile tüketicilerin yönlendirildiği açılır ekranda, değerlendirmelerin yayınlanma esas ve kurallarına yer verilmesi gerekmektedir. Bu esaslara uygun şekilde yer verilen tüketici değerlendirmeleri, gerekli incelemeler yapıldıktan sonra olumlu ya da olumsuz ayrımı yapılmaksızın, en az bir yıl süre ile herhangi bir yönlendirme yapılmadan tarih, değerlendirme notu, satıcı veya sağlayıcıya göre sıralanma gibi objektif bir ölçüte göre yayınlanacaktır. Sağlık beyanı içeren tüketici değerlendirmeleri, ilgili mevzuatına uygun olmaması halinde yayınlanamaz.
İlgili madde uyarınca belirlenen esas ve kurallar çerçevesinde yayınlanmasına izin verilmeyen tüketici değerlendirmelerine ilişkin hususlar, değerlendirmeyi yapan tüketiciye derhal bildirilmelidir.
Değerlendirme yapılan mal veya hizmet ile ilgili yaşanan tüketici mağduriyetinin satıcı veya sağlayıcı tarafından giderilmesi ve bunun tüketici ya da satıcı veya sağlayıcı tarafından bildirilmesi halinde, bu durum, gerekli doğrulama yapıldıktan sonra ilk değerlendirmeyle aynı yerde gecikmesizin yayınlanmalıdır.
Madde uyarınca ayrıca, bir mal veya hizmetin satışını artırmak amacıyla doğru olmayan değerlendirmelerin yapılmasına ya da mal veya hizmeti onaylayan ifadelerin kullanılmasına yönelik anlaşma yapılamayacağı ve bu yönde hizmet satın alınamayacağı da düzenlenmiştir.
Tüketici Şikâyetlerinin Yayınlamasına İlişkin Uygulamalar: Esas faaliyet alanı internet ortamında bir mal veya hizmete ya da o mal veya hizmetin satıcı veya sağlayıcılarına ilişkin değerlendirme niteliğindeki tüketici şikâyetlerinin yayınlanmasına imkân sağlamak olan şikâyet platformları tarafından, “Tüketici Değerlendirmeleri” başlığı altında eklenen 28/B numaralı maddede yer alan düzenlemelere ilave olarak uyulması gereken kurallar belirlenmiştir. Buna göre, tüketici şikâyetlerinin yayınlanmasına imkân sağlamak olan şikâyet platformları tarafından;
düzenlenmiştir.
Yönetmelik’in “Haksız Ticari Uygulama Olarak Kabul Edilen Örnek Uygulamalar” başlıklı ekinde yer alan ve aldatıcı ticari uygulamaların örneklendiği “A-Aldatıcı Ticari Uygulamalar” başlıklı bölümünde aşağıdaki değişiklikler yapılmıştır.
Reklam Kurulu tarafından, ticari reklam ve haksız ticari uygulamalara karşı tüketiciyi korumaya yönelik kılavuzlar hazırlanmasına ve bu kılavuzların Ticaret Bakanlığı’nın internet sitesinde yayınlanmasına karar verilmiştir. Yayınlanan kılavuz hükümlerinin Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile birlikte uygulanacağı kararlaştırılmıştır.
Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik’e buradan ulaşabilirsiniz.
Söz konusu duyuru metni hakkında sorunuz olması durumunda tarafımızla iletişime geçebilirsiniz.
Ersin Nazalı
Yönetici Ortak, Avukat, YMM
info@nazali.av.tr