Bilindiği üzere, Dâhilde İşleme Rejimi ekonomik etkili gümrük rejimleri arasında en çok kullanılan rejimdir. Hem ithalat hem de ihracat üzerinde etkileri olan Dâhilde İşleme Rejimi Gümrük Kanunu’nda “Serbest dolaşımda olmayan eşya, işlem görmüş ürünlerin üretiminde kullanılmasından sonra Türkiye Gümrük Bölgesinden yeniden ihraç edilmesi amacıyla, gümrük vergileri ve ticaret politikası önlemlerine tabi tutulmaksızın ve vergileri teminata bağlanmak suretiyle, dahilde işleme rejimi kapsamında geçici olarak ithal edilebilir. Eşyanın işlem görmüş ürünler şeklinde ihracı halinde, teminat iade olunur. Eşyanın bu şekilde dahilde işleme rejiminden yararlanmasına şartlı muafiyet sistemi denir.” Şeklinde tanımlanmaktadır.
Dâhilde İşleme Rejimi kapsamında yapılan ithalatın toplam ithalat rakamı içinde payı aşağı yukarı %15’ler civarında iken Dahilde İşleme Rejimi kapsamında yapılan ihracatın toplam ihracat içerisindeki oranı %50’lere yaklaşmaktadır. Bu itibarla da Dâhilde İşleme Rejiminin uygulamasında yapılan küçük değişiklikler bile makro anlamda büyük sonuçlara yol açmaktadır.
Dâhilde İşleme Rejiminde, rejim ihlalleri(rejim tedbirlerine uyulmaması) halinde (hangi durumlarda rejim tedbirlerine uyulmadığı Dâhilde İşleme Rejim Tebliği 45. Maddede sıralanmaktadır) Gümrük Kanunu 238. Maddesi çerçevesinde işlem yapılarak ya gümrüklenmiş değerin iki katı ya da duruma göre gümrük vergileri tutarının 2 katı kadar ceza tatbik edilmektedir. Kasta dayalı durumlarda ise 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu 3. Maddesi 4. Fıkrası uyarınca işlem yapılarak bir yıldan üç yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılma söz konusu olabilmektedir.
Nisan 2014 tarihinde Dâhilde İşleme Rejim Kararında ve Aralık 2014 tarihinde Dâhilde İşleme Rejim Tebliğinde yapılan değişiklikler ile belge kapatma başvuruları artık İhracatçı Birliklerine değil Ekonomi Bakanlığının ilgili Bölge Müdürlüklerine yapılmaktadır. Ekonomi Bakanlığı Bölge Müdürlüklerinin geçmişten beri uygulanagelen alışkanlıklara karşı farklı yaklaşması ve şeklen daha detaylı inceleme yapması neticesinde yaptığı bildirimler ile Gümrük Bölge Müdürlükleri çok sayıda Gümrük Kanunu 238. Madde kapsamında ceza kararı düzenlemeye başlamıştır. Bu durumda işlemlerini rutin şekilde tamamladığını düşünen çok sayıda firmanın yüksek gümrük cezaları ile karşılaşmasına ve hatta kimi durumlarda 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu kapsamında yargılanmasına neden olmaktadır. Bu itibarla Dâhilde İşleme Rejimi kapsamında yapılan işlemlerin düzenli bir biçimde takip edilmesi önem arz etmektedir.