Duyurumuz, 18.10.2023 tarihinde Resmî Gazete’de yayımlanan Anayasa Mahkemesi’nin 26/07/2023 tarihli, 2023/43 Esas ve 2023/141 Karar sayılı ilamı hakkındadır.
Anayasa Mahkemesi tarafından 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun Uzlaştırma başlıklı 253. Maddesinin 19 numaralı fıkrasının “…Uzlaşmanın sağlanması halinde soruşturma konusu suç nedeniyle tazminat davası açılmaz…” şeklindeki beşinci cümlesinin iptaline oyçokluğuyla karar verilmiştir.
Bilindiği üzere adli soruşturmalarda suçun türüne göre dosyalar uzlaştırma kapsamına alınmakta ve tarafların uzlaşması halinde belirli şartlar dahilinde soruşturma sona etmektedir. Uzlaştırma kapsamında şikayetçi taraf yahut taraflar belirli taleplerde bulunabilmekte ve şüpheli/şüpheliler tarafından işbu taleplerin kabulü halinde uzlaştırma sağlanmaktadır. Şikayetçinin taleplerini kabul eden şüphelinin işbu taleplere ilişkin edimlerini yerine getirmesi halinde ise soruşturma dosyası kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilerek kapatılmaktadır. Bundan sonraki süreçte ise uzlaştırma neticesinde kapanan soruşturmaya konu eylem için şikayetçi herhangi bir tazminat talebinde bulunamamaktadır.
Ancak Anayasa Mahkemesi tarafından verilen iptal kararı neticesinde şikayetçilerin uzlaştırma neticesinde kapanan soruşturma dosyalarına konu eylemler için tazminat talebinde bulunmalarını engelleyen işbu düzenleme kaldırılmıştır. Kararın yürürlük tarihi itibariyle artık adli soruşturma kapsamında gerçekleştirilen uzlaşmalar sonucunda şikayetçiler soruşturma dosyasından tamamen bağımsız olarak tazminat talebinde bulunulabilecektir.
Fakat önemle belirtmek gerekir ki; bugüne değin uzlaştırma sağlanmış bulunan dosyalar kapsamında Anayasa’nın 153. Maddesinin 5. Fıkrasında düzenlenmiş olan “İptal kararları geriye yürümez.” şeklindeki açık hüküm sebebiyle uzlaştırma konusu fiil nedeniyle haricen tazminat talebinde bulunulamayacaktır. Tazminat talepleri ancak iptal kararının yürürlük tarihi itibariyle uzlaştırma sağlanan dosyalar yönünden ileri sürülebilecektir.
Duyurumuza konu iptal kararı 18.10.2023 tarihi itibariyle yürürlüğe girmiştir.
NAZALI VERGI & HUKUK